Gemeenten in control
Een gemeente is geen bedrijf. Voor bedrijven staat het resultaat centraal. De behaalde winst bepaalt het

rendement op de investeringen, die door de kapitaalverschaffers zijn gedaan. Winst is van directe invloed op de capaciteit om nieuw kapitaal aan te trekken in de vorm van leningen en – via het dividend – in de vorm van beleggingen. De verwachte kasstromen worden een steeds belangrijker criterium voor het afwegen van de financiële positie van een bedrijf. Boekhoudkundig bepaalde resultaten zijn onderhevig aan allerlei definitieproblemen en blijken zoals de treurige geschiedenis binnen onder andere het Aholdconcern leert, manipuleerbaar. Kortom: een bedrijf wordt afgerekend op zijn capaciteit om vermogen te genereren voor zijn investeerders. Een goed product, goede kostenbeheersing, goed management en een goede marktstrategie, het zijn allemaal verschillende wegen die naar Rome leiden. Voor gemeenten ligt dat fundamenteel anders.

Gemeenten zijn niet in een concurrentiestrijd verwikkeld. Binnen het hun toegewezen territorium zijn ze monopolisten op een groot aantal, door de wetgever aangewezen gebieden. Bovendien zijn ze niet gericht op het creëren van vermogen, maar op het besteden van (financiële) middelen ten behoeve van maatschappelijke doelstellingen. Er is geen sprake van een marktmechanisme dat iedereen in de organisatie scherp houdt ten aanzien van de kosten. Evenmin staat het financieel resultaat voorop.

Artikel van Drs. L.J.A. Eijkelkamp, financieel specialist Eiffel, divisie Overheid & Non-Profit (leijkelkamp@eiffel.nl), te benaderen via www.cmweb.nl